Friday, March 20, 2009

Mijn Reisbrief No 44

Kuruman-07

Kuruman, Zuid-Afrika, Orivoor Gastehuis, Vrijdag 20 Maart 2009


Beste Vrienden en Vriendinnen,

Ik heb al een paar weken niet over de politiek geschreven. De presidentsverkiezingen zijn 22 april, en officieel is de propaganda deze week begonnen, maar het wapengekletter is al een paar weken bezig. Ik zie het verschil niet. In Reisbrief 41 schreef ik dat de dominante partij, het ANC, met zijn twee-derde meerderheid 'naar believen' de grondwet kon veranderen. Het is de partij van de 'vechters' en de 'bevrijders', maar sinds de vijftien jaar verstreken zijn sinds de nieuwe Grondwet, waarvoor deze partij ook alle waardering moet krijgen, hebben ze zich bepaald geen goede regeerders getoond. Er is veel corruptie, en de 'comrades of the struggle' waren inhalig en hebben aan hun aanhang comfortabele posten gegeven zonder rekening te houden met hun kwaliteiten. Het ANC kon zijn mentaliteit van illegaliteit --die nodig was voor de 'struggle'-- niet veranderen in de mentaliteit die nodig is voor een rechtsstaat.

Daardoor ging de kwaliteit van de overheidsdiensten, zoals de ministeries, het onderhoud van de wegen, de veiligheid, de scholing, de gezondheid en veel andere zaken steeds verder achteruit. Daarover, en over de aanhoudende vriendjespolitiek, schrijven de kranten, en zijn de lezers woedend. Zij hopen dat de kiezers het ANC eindelijk zal afstraffen.
Kuruman-08

Maar politiek-sociale analysten hebben ontdekt dat deze morele verontwaardiging slechts een probleem van de intellectuele klasse is, van de krantenlezers, en dat de problemen van de corruptie --en dat alles-- bij het voetvolk niet dezelfde morele verontwaardiging veroorzaakt. Daar leven ze nog steeds in de dezelfde misère als tijdens de Apartheid, en geloven nog steeds dat de bevrijders dat zal veranderen. Daarom kan de presidentskandidaat, Jacob Zuma, met zijn ontwapenende glimlach doorgaan met onhaalbare beloftes. Dat draagt bij aan de woede van de kranten en hun lezers. Maar, zo hebben de analysten ontdekt, het haalt niet uit. Want we kunnen niet anders dan 22 april afwachten. The proof of the pudding ...

Een van de lezers heeft gevraagd wat Gastehuis Orivoor betekent. Gastehuis is eenvoudig, dat is Afrikaans voor het Engelse Guesthouse, iets tussen een hotel en Bed & Breakfast. 'Orivoor' eist meer uitleg, want het is een vondst van mijn gastheer Jan om zijn huis een naam te geven. 'Orivoor' is de fonetische samentrekking van het Afrikaanse 'Oor die voor', wat in het NL zoiets als 'over de sloot' --of beter 'over het irrigatiekanaal'-- betekent. Het gaat over een historisch belangwekkend irrigatiekanaal.
Kuruman-09

Toen ik in de vorige reisbrief vertelde van de Moffat Missiestatie die hier vlakbij in 1817 werd gesticht, zei ik niets van de ontdekking van de reusachtige natuurlijke bron die de Truter-Somerville expeditie vijf kilometer zuidwaarts had gedaan in 1801. Dat is waar later het dorp Kuruman is ontstaan. Vanuit die geweldige bron stroomde een rivier naar het Noorden die de inboorlingen Kuruman noemden. Het is een enkelvoudige bron die met geweld uit een ondergrondse grot stroomt, en die dagelijks twintig miljoen liter helder water levert.

Al snel kreeg het de naam van 'Die Oog'. Een zeer constante stroom, ongehinderd door droogte, ook niet door langdurige. Die bron wordt nu gerekend tot de allergrootste natuurlijke bronnen van het Zuidelijk Halfrond. Een kleine berekening leerde mij dat het drie keer zoveel is als wat de gezamenlijke regenbekkens van La Gomera passeert [2,65 miljoen ton per jaar]. Van buiten af ziet de bron er uit als een mooie rustige stadsvijver met park. Zie foto's. Het is een toeristisch object, maar de ondergrondse grotten zijn niet meer toegankelijk voor het publiek.

De missionaris Robert Moffat was een ervaren tuinman voor hij missionaris werd, en hij zag onmiddellijk de geweldige kansen voor de ontwikkeling van landbouw. Aan beide kanten van de rivier groef hij een irrigatiekanaal tot hij vijf kilometer verder voldoende hoogteverschil met de rivier had om de tamelijk vlakke oevers de bevloeien. Op die manier ontwikkelde hij 372 ha landbouwgrond rondom de Missiestatie. Voor periodieke overstromingen die enorme ravages aanrichten, typisch voor een woestijnrivier zoals de Oranjerivier, hoefde men niet te vrezen.

Die grond is niet meer in handen van de London Missionary Society. Ze hebben die in 1918 verkocht aan de inmiddels ontstane gemeente Kuruman. Maar de boerderijen, met landbouw, met schapen, met koeien, en niet te vergeten met struisvogels die jarenlang een aanzienlijke export van struisveren opleverden, dragen nog steeds bij aan de welvaart van Kuruman.

Nu staan er niet meer uitsluitend uit boerderijen. Mijn gastheer, bijvoorbeeld, heeft indertijd een stuk van zo'n oorspronkelijk erf gekocht om er zijn huis te bouwen. Het oude irrigatiekanaal gaat dwars over zijn terrein, en zijn huis heeft hij 'aan de andere kant van dat irrigatiekanaal' gebouwd. Vandaar de naam "Oor die voor".

In Oranjerivierafrikaans wordt dat uitgesproken als "Orivoor". Op de foto's kun je zien hoe Jan en Annerie, mijn gastheer en gastvrouw die "sloot" hebben geïntegreerd in hun romantische tuin.

Tot de volgende keer .... Hartelijke groet, Gérard


Alle foto's van Zuid Afrika op schermformaat: http://www.flickr.com/photos/weltbummler/sets/72157613558185607/
Speciaal van Kuruman: http://www.flickr.com/photos/weltbummler/sets/72157615033855515/
Een collage van bovenstaande 16 1000x1000 px:http://farm4.static.flickr.com/3655/3368160240_970cb4af32_o.jpg
De oudere reisbrieven staan op http://mijnreisbrief.blogspot.com/. Deze binnenkort ook.
Kuruman-10

No comments: