Mijn Reisbrief No 59

Yerba Buena (Argentinië), Zaterdag 20 Maart 2010

Tevens negende reisbrief uit Zuid-Amerika

Beste Vrienden en Vriendinnen,

Reizend door Zuid-Amerika had ik al vaak van die kleine votiefkapelletjes langs de weg gezien. Speciaal bij busstations. Daar steken reizigers hun kaarsje op, of laten een kattebelletje achter. Of misschien is het een reisverzekering. Wie weet?

Hier in Yerba Buena begon mij een ander type op te vallen. Soms vrij groot, en altijd overvloedig versierd met rode vlaggen. Meestal gaat het om de Maagd van Zus-of-Zo, of het is voor iemand die op die plek is omgekomen. Maar nee, altijd vond ik in die kapelletjes een 'bidprentje' van Gauchito Gil, zoals op de foto.

--"Wie is Gauchito Gil?", vroeg ik mij af. Het voorzetsel 'Heilige' ontbrak, en ook was het niet iemand die op die plek was verongelukt.

En zo ontdekte ik een typisch Argentijnse cultus voor een 'niet-heilige', maar wel iemand die 'goddelijke bijstand' levert, en 'wonderen verricht'. De tekst van de rode vlag op de foto zegt: "Nederig vraag ik jouw bemiddeling bij God voor het wonder dat ik zo nodig heb. Amen".

El Gauchito hoort bij de 'profane heiligen', want hij is niet erkend door De Kerk. Wèl door het volk. Ieder jaar op 8 februari reizen meer dan honderd duizend mensen naar zijn graf in Mercedes in de provincie Corrientes, tegen de grens met Uruguay.

Toen Antonio Jesús Gil stierf, beschouwden de autoriteiten hem als een gevaarlijke dief. Anderen zagen deze gaucho als een weldoener voor de armen, omdat hij uitdeelde wat hij van de grootgrondbezitters stal. Een Argentijnse 'Robin Hood' dus.

Mijn kennissen hier hebben mij de spelregels uitgelegd voor de wonderen van El Gauchito. Op de twintigste van iedere maand moet je een rode kaars opsteken, en vragen wat je wil hebben. Als geschenk, zodra je wens is vervuld, leg je een rode roos in een kapelletje. Maar er zijn ook andere 'regels': Als je langs zo'n kapelletje rijdt, moet je toeteren, zo niet, dan kom je niet op je bestemming, of je krijgt ernstig oponthoud.

Er bestaat geen eenduidig verhaal over hoe hij heeft geleefd. Maar hij is zeker in Mercedes geboren. Hij was een goed mens, en was altijd bereid om iemand te helpen. Hij was een erkende held in de oorlog tegen Paraguay. Maar hij wordt ook beschouwd als deserteur omdat hij in een andere fase van die ingewikkelde oorlog weigerde om te vechten tegen familieleden en vrienden. Dat was de Guerra Grande [1839-1851] waaruit Argentinië is ontstaan. Voor die 'desertie' werd hij onthoofd of gefusilleerd.

Het ziet er niet naar uit dat De Kerk, die hier het hele spirituele leven beheerst, El Gauchito alsnog heilig zal verklaren. Maar in feite is hij al 'ingepalmd'. El Gauchito treedt namelijk op als tussenpersoon voor de hoogsteigen almachtige God van Diezelfde Kerk. Daarom kan De Kerk 'tolerant' zijn. Op een wandeling zag ik vlak bij elkaar de kapelletjes van de Maagd van Lourdes en van El Gauchito, zoals ze op de foto staan.

In Mijn Reisbrief No 56 betwijfelde ik of ik wel in Yerba Buena zou blijven.

--"Ik zit 'eigenlijk' helemaal verkeerd", had ik in Mijn Dagboek geschreven, "die regens en dat gebrek aan zon putten mij uit, ondanks de zeer zuivere lucht".

Ik dacht aan vluchten en schreef dat het aftellen al was begonnen.

--"Hoe is de situatie nu?"

Er is niet veel veranderd. Ik benut 'ieder momentje zon' ... ... ... àls die er is.

--"Ik overleef", is alles wat ik kan zeggen, en de vriendschap alhier steunt mij daarbij. Ik mis mijn normale energie, en ik geniet diepgaand als de zon mij wat energie en creativiteit geeft. Twee weken geleden maakte ik grappen over mijn vier onderbroeken, maar met mijn twee paar sokken is het precies zo. Ik kan pas schone sokken aantrekken als het andere paar droog is ... ... ... en dat duurt dááágen.

Veel serieuzer is mijn ontdekking deze week dat het vocht in mijn koffer was gedrongen, en dat mijn reiskleren stijf stonden van de schimmel. Buiten ophangen om de luchten hielp niet. Integendeel! Met die honderd procent vochtigheid, en die windstilte, werd het alleen maar erger. Gelukkig kon Graciela mijn broek en overhemd in de wasmachine schoonmaken, maar voor het jasje is nog geen oplossing. De stomerij zag het niet zitten. Ze zouden erover nadenken.

Maar ... ... ik ben gisteren bij een reisbureau geweest voor de busverbindingen naar Iquique. Het aftellen is dus tòch weer begonnen.

Tot de volgende keer, Hartelijke groet, Gérard van Eyk

Alle foto's staan met 400x400 pixels op: http://www.flickr.com/photos/weltbummler/sets/72157623344355603/.

Collage 1000x1000px van alle foto's van deze brief http://farm5.static.flickr.com/4025/4449885891_688b0c642e_o.jpg

Een Belgisch echtpaar heeft over Gauchito Gil geschreven: http://luc-marleen-in-bsas.blogspot.com/2009/03/gauchito-gil.html

Wikipedia [engels] geeft ook veel details over Gauchito Gil. Ook over La Guerra Grande 1839 - 1851 [engels]