Mijn Reisbrief No 61

Iquique (Chili) in het huis van Gabriela en Francisco, Zaterdag 10 April 2010

Tevens elfde reisbrief uit Zuid-Amerika

Beste Vrienden en Vriendinnen,

Het belangrijkste deze afgelopen week was mijn verhuizing naar Chili. Dat markeerde tevens het begin-van-het-einde van mijn reis in Zuid-Amerika. Ik dacht niet dat het ook het einde van mijn reis is. Door deze wereld, bedoel ik ;-)

Ik verliet tevens het gebied dat mij veel zorgen had gegeven. Het werd opnieuw duidelijk dat reizen met minimale bagage gebieden uitsluit waar je een assortiment warme kleding en regenkleding nodig hebt. Dat zijn ook de gebieden waar je veel ondergoed moet meenemen om de weken dat er 'niets droogt' te overleven. Ik hou ervan om mijn shirtje en onderbroekje-van-de-dag voor het slapen gaan te wassen, en dat de andere morgen droog aan te treffen. Als een brave padvinder. Dat miste ik. En dan praat ik nog niet over de aanslag op mijn gezondheid, mijn energie en mijn concentratie op het werk. Eén vraag tenslotte: Is het niet van het gekke om naar de andere kant van de wereld te reizen voor zon en zuivere lucht, en je dan in een kamer te moeten opsluiten met een straalkacheltje? Toch was het zo.

In Salta kocht ik de krant van de dag. Twee April. De 28ste gedenkdag van de Falklandoorlog; hier Las Malvinas geheten. Er werden 649 levens geofferd voor Het Vaderland. De oorlog was een wanhoopsdaad van de militaire regering die met de coupe van 1976 de macht hadden genomen. De [militaire] regering werd inmiddels geteisterd door interne conflicten van de strijdkrachten, algemene corruptie, en een economische janboel. Ze wilden het volk bijeenbrengen --en vooral afleiden-- van die realiteit met een nationalistisch argument, ook al was het voorspelbaar een zelfmoordplan. [De 'pun' 'nazi-onalistisch' wordt hier wel gebruikt]. Met dát als achtergrond, zou je denken dat de huidige regering het ideaal van de toenmalige dictatuur niet aktiveert. Maar zo is het niet. Integendeel! "De Malvinas zijn Argentinië", wordt voortdurend herhaald in bij de herdenkingsceremonies. Zelfs kardinaal Jorge Beroglio, voorzitter van de Episcopale Raad zei in de officiële paaspreek: "De Malvinas zijn van ons, veel Argentijnen hebben er hun bloed vergoten". Politieker, populistischer en sentimenteler kan het niet.

De inwoners van Las Malvinas zijn van Engelse komaf en spreken Engels. Het zijn kolonisten, dat wel, maar Argentinië toonde tot vóór die oorlog geen enkele interesse. Ik begrijp weinig van de huidige populistische motivering. Of het zou moeten zijn dat De Kerk, net als toen La Dictatura, het volk wil afleiden van een voorspelbare afgang. Zo liggen de kaarten toch [nog] niet met die pedofiele onthullingen?

Mijn tocht over de bergpas over de Andes, de Paso de Jama, was het andere grote evenment van deze week. In Reisbrief No 53 beschreef ik de route al, maar ik schreef ook dat de bronnen elkaar tegenspreken over de hoogte. Ik wist niet anders dan dat de Spaanse Wikipédia 4200m noemde. De Engelse zei "about 4400m". En ook circuleerden de getallen 4170m en 4320 in de toeristen-info. Wat was het juiste getal?

Dat getal van 4170m was het gemakkelijkste. Dat is het hoogste punt van de steile haarspeldenbochtenweg op zo'n 100km vóór de grens met Chili genaamd La Cuesta de Lipán. Die gaat in 17km vanaf 2192 tot 4170meter. De pas aldaar heet Abra de Potrerillos. Daarna daalt de weg tot 3450m naar de zoutmeren aan de Argentijnse kant. De grenspost is in het gehucht Jama, de naamgever. Daar staat een bord met '4320m'.

Dat 'about 4400' stamt uit het South American Handbook 2009, pagina 761, maar de Engelse Wikipédia voegt er een vootnootje bij: 'A map in a paper for the National Radio Astronomy Observatory puts the altitude at 4,825m'. Dat gaf mij de sleutel.

Na die Argentijnse grenspost is het nog 160km tot de Chileense grenspost. De weg daalt weer naar de zoutmeren, aan de Chileense kant. Bij het naderen van de grenspost begon de laatste klim. Tot 4800 meter. Daar staat geen bord of 'altaartje', maar ik wist het van dat kaartfragment uit dat wetenschappelijke artikel. Ik kon het precies volgen. De weg valt daar nagenoeg samen met de hoogtelijn van 4800m op deze militaire stafkaart.

Dat artikel gaf nog een andere bijzonderheid van dat punt. Op de Altiplano daar vlakbij ligt het ALMA-project, Atacama Large Millimeter Array. Dat is het hoogstgelegen radioastronomisch laboratorium, en tevens het meest moderne. In 2011 komen de eerste metingen, in 2012 is het klaar.

En als finale, vlak voor de Chileense grenscontrole van San Pedro de Atacama, lag daar nog aan de rechterkant de Vulcan Licancabur (5916m) mooi te wezen in de ondergaande zon. Had ik meer avonturen kunnen verdragen in deze ene week?

Tot de volgende keer, Hartelijke groet, Gérard van Eyk

Alle foto's staan met 400x400 pixels op: http://www.flickr.com/photos/weltbummler/sets/72157623344355603/.

Collage 1000x1000px van alle foto's van deze brief http://farm3.static.flickr.com/2729/4475214802_71504106b2_o.jpg

Het stafkaartfragment staat op Flickr[met aantekeningen]: http://farm5.static.flickr.com/4043/4490052418_907cbf4f34_o.jpg

Meer gedetailleerd heb ik over deze route geschreven in Mijn Dagboek: Vrijdag 2 April 2010 en Woensdag 3 februari 2010 De laatste twee foto's zijn van hetzelfde punt vlak na elkaar genomen. Rechts berghelling met de nevelbossen. Links de laagvlakte.